Array tek bir değişkende birden çok değer depolamaya yarar.

//Örnek bir dizi.
$cars = array("Mercedes", "BMW", "Volkswagen");

echo $cars[0]; //Mercedes yazdırır.
echo $cars[1]; //BMW yazdırır.
echo $cars[2]; //Volkswagen yazıdırır.

Bir dizi, tek bir değişken altında birçok değeri tutabilir ve bir indeks numarasına bakarak değerlere erişebilirsiniz.

Dizi oluşturmak için array(); fonksiyonunu kullanırız.

$array = array();
$array = []; // PHP 7 sürümünden itibaren bu kullanım ile dizi oluşturabiliyoruz.

Üç tür dizi vardır.

• Dizinli diziler (indexed arrays) – Saysal index değerine sahip dizilerdir.
• İlişkisel diziler (Associative arrays) – İsimlendirilmiş anahtar (key) değerlere sahip diziler.
• Çok boyutlu diziler (Multidimensional arrays) – Bir veya daha fazla dizi içeren diziler.

Indexed Array

$cars = array("Mercedes", "BMW", "Volkswagen");

echo $cars[0]; //Mercedes değerine sahiptir.

Bu dizilerde diziler ilk elaman 0 dan başlayarak bir index değerine sahiptir. Bundan dolayı $cars[0] yazarak dizinin ilk yani 0 indexine sahip elemanına erişiriz. Yukarıdaki dizide $cars[2] bize “Volkswagen” değerini verecektir.

Associative Arrays

Bu dizileri tanımlarken dizi elemanlarına bir key değeri veririz. Bu sayede dizi elemanına erişmek istediğimizde dizi indexi yerine verdiğimiz anahtar değer ile erişim sağlarız. Aşağıdaki söz dizimi ile tanımlanır.

array(
   "key" => "value"
);

// Daha iyi anlaşılsın diye bizim dilimizde isimler kullanayım :)
$araba = array(
   "marka" => "Mersedes",
   "model" => 2019,
   "renk" => "Lacivert",
   "vites => "Otomatik",
);

echo $araba["renk"];

Gördüğünüz dizide bir araç özellikleri tanımladık. Bu dizideki aracın rengini yazdırmak için $araba[“renk”] kullanımı ile dizinin “Lacivert” bilgisini ekrana yazdırabiliriz.

Multidimensional Arrays

Çok boyutlu diziler ya da iç içe dizilerde diyebiliriz.

$cars = array
  (
     array("Volvo",22,18),
     array("BMW",15,13),
     array("Saab",5,2),
     array("Land Rover",17,15),
  );

echo $cars[0][0]; // Volvo yazdıracaktır.
echo $cars[2][1]; // 5 yazdıracaktır.

Burada dizi içinde dizi tanımlaması yaptık. Bu programlamada çok kullanacağımız bir yapıdır. Örnekte $cars[2][1] deyiminde [2] bize dizinin 2 indeksli yani sıfırdan saymaya başladığımızı hatırlarsak üçüncü elemanı yani üçüncü array satırını, sonrasındaki [1] de bu dizinin 1 indeksli yani ikinci elemanını verir. Bu da 5 tir.

Son olarak şunu da hatırlayalım. Bir diziyi yazmanın php 7 sürümünden itibaren iki yolu vardır. Aşağıdaki gibi.

$dizi = array(1,2,3);
$dizi = [1,2,3];

Diziyi her iki şekilde de kullanabiliriz.

Dizilerle program yazarken çok fazla ilgilenilecek dizilerle ilgili php de bir çok fonksiyon vardır. Sıralama, eleman ekleme çıkarma vb. fonkiyonlaraı ilerleyen yazılarda ekleyeceğiz.